Η Χ. Κατάκη μέσα απο τις σελίδες του βιβλίου της «Το Ημερολόγιο ενός Θεραπευτή» αφήνει να κυλίσει ένα κουβάρι, που ξετυλίγεται και γίνεται νήμα. Ένα νήμα, που εκείνη κρατάει μια άκρη του και μας προσκαλεί να πιάσουμε κι εμείς ένα μέρος του, για να εξερευνήσουμε μακρυνές περιοχές του εαυτού μας. Ένα νήμα, που μας οδηγεί σε τόπους καταγωγής μας μισοξεχασμένους, σε θάλασσες του εαυτού μας που αν κάνεις μια βουτιά δεν θα βρεις μόνο εσένα, αλλά όλους τους άλλους, τους μικρούς και του μεγάλους, γιατί ο χρόνος είναι ένας και δεν πέθανε κανένας… Ένα νήμα, που όποιος πιάνει, συνδέεται μαζί της και με όλους τους άλλους που είναι εκεί. Καθένας που μπαίνει σ’αυτό το χορό, αφηγείται τη ζωή του, τα όνειρα και τους εφιάλτες του και η αφήγηση ζωής του, ενώνεται με τις αφηγήσεις όλων. Η συνομιλία γίνεται κίνηση, χρός, άλλοτε γρήγορος και άλλοτε αργός, οι αφηγήσεις γίνονται σχέδια χρωματιστά.
Τα λόγια γίνονται γέφυρες, οι γέφυρες σχέσεις και οι σχέσεις δρόμοι, που οδηγούν προς την υγεία, προς τη ζωή. Η Χ. Κατάκη είναι εκεί και αμαρταίνει με ένα από τα επτά θανάσιμα αμαρτήματα… Σχετίζεται.
Και τότε, αφού για καιρό περιπλανηθήκαμε έτσι πολύ, εμείς οι Αργοναύτες, με πιο πολύ το θάρρος για οδηγό, παρά τη γνώση, συχνά ναυαγισμένοι και χαμένοι, φτάνουμε σε μια χώρα, πιο μακρινή από τις γνωστές ως τώρα χώρες, που άξιζε τον κόπο, που την αποζητούσαμε. Ίσως αυτή είναι η χώρα της Μεγάλης Υγείας, που τόσο επιθύμησε, αλλά ποτέ δεν έφθασε ο τραγικός φιλόσοφος Νίτσε, που ποτέ εν ζωή δεν κατάφερε να στετισθεί, με ροή και συνέχεια, με τον εαυτό του και τους ανθρώπους.
Η Χ. Κατάκη αφιέρωσε τη ζωή της σ’αυτό το ταξίδι προς την υγεία, που δεν είναι ούτε μεγάλη, ούτε μικρή, είναι απλά η ορμή της ζωής. Στο βιβλίο της, μας αφηγείται την ζωή της και το πως αποφάσισε να γίνει συνοδοιπόρος τόσων γενναίων ανθρώπων, που ναζητούν μια ζωή με ήθος και αξιοπρέπεια.
Εφοδιασμένη με άρτιο θεωρητικό υλικό, προικισμένη με περιέργεια και ανατρεπτικό πνεύμα, πλαισιωμένη πάντα από ικανούς συνεργάτες, που η ίδια επέλεγε, επένδυσε στον ανοιχτό διάλογο με τους ανθρώπους, επένδυσε στη σχέση. Γι’ αυτό δικαίως ανήκει στους ψυχοθεραπευτές που εξέλιξαν και εξελίσσουν τον κλάδο. Η ίδια, στο κεφάλαιό της , «Χτίζοντας γέφυρες», λέει: «Δεν με έπεισαν τα επιχειρήματα, ότι η επιβεβλημένη ανωνυμία μας, προστατεύει τον θεραπευόμενο. Αντίθετα, η δική μου εμπειρία με έχει πείσει ότι η αδιαφάνεια του θεραπευτή αποτελεί μια ασπίδα προστασίας για τους θεραπευτές. Μήπως έχει υποτιμηθεί η θεραπευτική αξία της αντιμεταβίβασης; Μήπως θα πρέπει να μάθουμε να την αξιοποιούμε περισσότερο; Μήπως λείπει και εδώ ένα ΚΑΙ;» Αυτή η μικρή λέξη, το ΚΑΙ, γίνεται ο ακρογωνιαίος λίθος της φιλοσοφίας και της πρακτικής της. Εγώ ΚΑΙ εσύ, μαζί.
Το ΚΑΙ είναι σχέση, είναι αλληλεπίδραση, συσχετισμός, σύνδεση, συλλογικότητα, κίνηση. Τα ‘η’ διχάζουν, αποπροσανατολίζουν ενοχοποιούν, φοβίζουν, αποσυνδέουν, τρελαίνουν. Το ΚΑΙ είναι το νήμα, ο μίτος, που μας οδηγεί στα άδυτα του ψυχισμού μας και από εκεί στην αλήθεια μας. Το Και είναι η γέφυρα για να συναντηθούμε με τον εαυτό μας και με τον άλλον.
Περιγράφοντας στο βιβλίο της την πρακτική της στην ψυχοθεραπεία, βλέπουμε μια ψυχοθεραπεύτρια, που δεν φοβάται να σχετισθεί άμεσα με τους θεραπευόμενούς της. Που μέσα από την δέσμευσή της με την έννοια της αλλαγής, αμφισβητεί τις θεωρίες και μένει πιστή μόνο στον αγώνα του Ανθρώπου να βγει στο φως.
Όταν με ρώτησε η εκπρόσωπος της ΕΑΡ (κατά τη διάρκεια πιστοποίησης του Εργαστηρίου από την ΕΑΡ) πώς θα περιέγραφα την Πρόεδρο του Εργαστηρίου, κ. Κατάκη, βάσει της θεωρητικής της κατάρτησης και της πρακτικής της, είπα αυθορμήτως: Αιρετική. Η εκπρόσωπος φάνηκε να ξαφνιάζεται και μου ζήτησε να το υποστηρίξω. Της είπα ότι είναι ανατρεπτική και δεν πιστεύει σε θεωρίες, αλλά υιοθετεί ευρυγώνιες οπτικές, που τις θέτει στην υπηρεσία του σκοπού να βοηθήσει τους ανθρώπους να διευρύνουν το οπτικό τους πεδίο. Οι παρεμβάσεις της συχνά είναι prima vista. Νομίζω ότι αυτό είναι εμφανές στο βιβλίο της. Εξάλλου, αυτός είναι ο πυρήνας της Συστημικής Σκέψης, την οποία εκπροσωπεί και εμπλουτίζει. «Η ολιστική, διεπιστημονική προσέγγιση της Συστημικής Σκέψης είναι θεώρηση και όχι θεωρία.»
Η συγγραφέας έχει προ πολλού αμφισβητήσει τις θεωρίες, πιστεύει και εκείνη, όπως και ο δάσκαλός της Γ. Βασιλείου, ότι πρέπει να κρατήσουμε τις θεωρίες μας ξέχωρα και μακρινά και τις καρδιές μας ενωμένες.
Έχει, επίσης, προ πολλού αμφισβητήσει την ουδετερότητα και την απόσταση μεταξύ ψυχοθεραπευτή και θεραπευόμενου και χτίζει γέφυρες επικοινωνίας με τους ανθρώπους, ανατρέποντας και αυτή, όπως και άλλοι πολλοί ψυχοθεραπευτές, τον μύθο του ψυχοθεραπευτή-διδασκάλου, που παραπέμπει σε «θρησκειακές νοοτροπίες». Νοοτροπίες που υπονομεύουν το σχετίζεσθαι, το οποίο όλο και περισσότερο κατακτά έδαφος ως, έναντι της ερμηνείας, ο πιο αποδοτικός παράγων στην ψυχοθεραπεία.
Με το «Ημερολόγιο» της η Χ. Κατάκη μας προτρέπει να αντικρίσουμε καταπρόσωπο τον ‘σκοτεινό μας σύντροφο’, να δούμε την επίδραση των πολιτισμικών καταβολών μας στις επιλογές μας σήμερα, να συνδεθούμε με το παρελθόν μας για να επαναπροσδιορίσουμε τον προορισμό μας, να ερμηνεύσουμε τα συμπτώματά μας σαν μια πρόσκληση για αλλαγή, να επιλέξουμε και να εμπιστευτούμε καλούς συνομιλητές. Να μετατρέψουμε τις οικογένειές μας από καταφύγιο σε εφαλτήριο.
Το βιβλίο της το αφιερώνει στα παιδιά μας. Στα παιδιά που μας προστατεύουν, μας αφυπνίζουν, που μας ανέχονται, που μας αμφισβητούν, που μας προκαλούν, που σιωπούν, που συμμετέχουν στην πορεία προς έναν καλύτερο κόσμο. Σε έναν κόσμο, που κι εγώ με τη σειρά μου, εύχομαι και προσπαθώ, να γίνει ένας φιλόξενος τόπος, που η ευτυχία των μεν να μην είναι ανελέητη και να μην προϋποθέτει την δυστυχία των δε. Σ’ έναν κόσμο, που όπως γράφει και η Virginia Wolfe, κανείς δεν θα έχει το δικαίωμα να εμποδίζει την θέα του Άλλου.