Ανθρώπινα Συστήματα

Ανθρώπινα Συστήματα2022-08-24T11:03:14+00:00

Το βιβλίο που κρατάτε στα χέρια σας αναλύει τον ρόλο που διαδραματίζει ο γαπτός λόγος στην επίλυση διαχρονικών σχεσιακών αδιεξόδων και στην ενδυνάμωση και τον εμπλουτσιμό της επικοινωνίας. Βασίστηκε στα πρωτότυπα γραπτά κείμενα και μηνύματα που προκύπτουν μέσα στη θεραπευτική διαδικασία και αποτελούς προϊόν αλληλεπίδρασης ανάμεσα σε θεραπευτές, θεραπευόμενους και σημαντικούς άλλους. Όλων των ειδών τα μηνύματα που ανταλλάσονται λειτουργούν σαν «θεραπευτικά περιστέρια», τα οποία μεταφέρουν μηνύμα για μικρά αλλά, κυρίως, για μεγάλα θέματα της ύπαρξης και της συνύπαρξης: για την αγάπη, το δίκιο, τη λύτρωση, τις αποφάσεις ζωής, την αγαλλίαση που προσφέρει η συναισθηματική επαφή με τους άλλους.

Ευελπιστούμε ότι το πόνημά μας θα φάνει χρήσιμο σε όσους επαγγελματίες ψυχικής υγείας και συναφών ειδικοτήτων επιθυμούν να χρησιμοποιούν τον γραπτό λόγο στην καθημερινή τους πρακτική. Θεωρούμε όμως ότι τα κείμενα και οι αναφορές του βιβλίου θα μπορούσαν να ενδιαφέρονν επίσης, ένα μέρος του ευρύτερου κοινού που προβληματίζεται για τις ανθρώπινες σχέσεις και την επικοινωνία, καθώς και άτομα ή όμαδες που ασχολούνται με τη δημιουργική γραφή και τη λογοτεχνία.

Οι διεργασίες αλλαγής της ανδρικής ταυτότητας, που πρόσφατα επιταχύνθηκαν εντυπωσιακά αποκαλύπτοντας μια πιο εσωτερική και πιο ιδιωτική πλευρά του άνδρα, γίνονται όλο και πιο ορατές σε κοινωνικοπολιτισμικό, σε οικογενειακό και σε προσωπικό επίπεδο και αντανακλώνται στη δομή και στη λειτουργία της οικογένειας, στη σχέση του ζευγαριού, στις εργασιακές και σε λοιπές κοινωνικές σχέσεις.

Το βιβλίο «Άνδρας: Η σιωπηρή επανάσταση» προσεγγίζει την υπό διαμόρφωση, νέα ανδρική ταυτότητα μέσα από ποικίλες οπτικές γωνίες. Οι συγγραφείς παρακολουθούν τον σύγχρονο άνδρα σε μια πρωτόγνωρη για τα παραδοσιακά μας στερεότυπα πορεία να απεκδύεται σιωπηρά την πανοπλία του και να αμφισβητεί τη μονοδιάστατη εικόνα που είχε εκείνος για τον εαυτό του και οι άλλοι γι’ αυτόν. Εγκαταλείποντας την αρχετυπική ηγεμονική του θέση, έρχεται να σταθεί σε ένα υπαρξιακό σταυροδρόμι, όπου αναθεωρεί πολλά, βαθιά ριζωμένα στοιχεία του παραδοσιακού του εαυτού.

Η έκδοση του Ημερολογίου ενός Θεραπευτή συμπίπτει με τη συμπλήρωση 30 χρόνων λειτουργίας του Εργαστηρίου Διερεύνησης Ανθρώπινων Σχέσεων, που ίδρυσε η Χάρις Κατάκη το 1984. Στο Ημερολόγιο η συγγραφέας καλεί τον αναγνώστη σε ένα πρωτόγνωρο ταξίδι, κατά τη διάρκεια του οποίου μας φανερώνει τις άγνωστες πτυχές της ζωής ενός θεραπευτή και αποκαλύπτει τα πλέον κομβικά συστατικά που, μέσα στα χρόνια, συγκρότησαν τη θεραπευτική της προσέγγιση. Έτσι, ανάμεσα σε άλλα, ο αναγνώστης θα γνωρίσει τη σημασία που έχει η επαφή μας με τις γενεαλογικές και τις πολιτισμικές μας καταβολές προκειμένου να ενώσουμε τους κρίκους της προσωπικής μας αλυσίδας – και να βρούμε τον εαυτό μας μαζί με τη συγγραφέα, ο αναγνώστης θα προσπελάσει ξανά τις κρίσιμες καμπές της προσωπικής του πορείας, όταν κλήθηκε να πάρει αποφάσεις για το επάγγελμα, το γάμο, τη ζωή του. Θα προβληματιστεί για τον τραγικά διττό, πολλές φορές, χαρακτήρα της καθημερινής του γλώσσας, όταν άλλο λέει και άλλο εννοεί.

Σ’ αυτό το βιβλίο γίνεται προσπάθεια να εξηγηθεί η χαοτική ενδοοικογενειακή συναλλαγή με βάση τα αλληλοσυγκρουόμενα πρότυπα ζωής που μπερδεύονται μέσα μας καθώς η κοινωνία μας περνάει αστραπιαία από το παραδοσιακό στο μετανεωτερικό στάδιο εξέλιξης.

Από την πρώτη έκδοση

«Από τη γενικευμένη αίσθηση του αδιεξόδου μοιάζει να περνάμε σε μια περίοδο αναζήτησης διεξόδου. Μέσα στους κλυδωνισμούς των τελευταίων δεκαετιών που συντάραξαν τα θεμέλια της ελληνικής κοινωνίας, η οικογένεια έμοιαζε κτίριο έτοιμο να σωριαστεί. Είχαμε αρχίσει να φοβόμαστε ότι η σύγχρονη αστικοποιημένη καταναλωτική κοινωνία μας θα χτιζόταν πάνω στα συντρίμμια των οικογενειακών σχέσεων. Φαίνεται όμως ότι μέσα στη σύγχυση και τον πανικό που δημιουργούσαν οι συνεχείς κατεδαφίσεις στο δρόμο προς την κατάκτηση της ευημερίας, είχαμε υποτιμήσει την ανθεκτικότητα, την ευστάθεια, την προσαρμοστικότητα και την ευελιξία τω οικογενειακών δεσμών, που για μία ακόμη φορά, όπως σε προηγούμενες φάσεις εθνικών και κοινωνικών κρίσεων, λειτουργεί ως δίχτυ ασφαλείας».

Πέντε γυναίκες, πέντε ηρωίδες, συναντιούνται σε μια θεραπευτική ομάδα με αφορμή κάποια θέματα που τις απασχολούν στην προσωπική τους ζωή. Η Σοφία, ετών 50, βρίσκεται σε διαδικασία διαζυγίου εξαιτίας μιας εξωσυζυγικής σχέσης του άνδρα της. Η Ευαγγελία, ετών 44, αγωνιά για το γιό της που συμπεριφέρεται επιθετικά, κάνει μικροκλοπές και ποιος ξέρει τι άλλο. Η Ζωή, ετών 34, νιώθει ότι δεν μπορεί να αντιμετωπίσει τον άνδρα και το γάμο της που καταρρέει. Η Δέσποινα, ετών 38, χωρισμένη, προσπαθεί να επιβιώσει μόνη με το γιό της. Τελευταία εμφανίζεται η Άρτεμις, ετών 35, γυναίκα μορφωμένη, επαγγελματικά επιτυχημένη, οικονομικά ανεξάρτητη, αλλά μόνη…

Το Φυλαχτό είναι ένα βιβλίο προορισμένο να ολοκληρωθεί στην ψυχή του κάθε αναγνώστη, σ’ αυτά που θα νιώσει καθώς θα το διαβάσει, στις σκέψεις που θα κάνει, στα λόγια που θα ψιθυρίσει καθώς τα επαναλαμβάνει μέσα του για τ’ αφομοιώσει. Και μακάρι μια φράση, μια λέξη, ένα συναίσθημα να γίνει η αρχή για το δικό του φυλαχτό, που φοριέται κατάσαρκα, εκεί στο μέρος της καρδιάς…

Το Ήμερο φίδι του θεού είναι η δημιουργική αποκάλυψη της συγγραφέως. Ένα βιβλίο στο οποίο η Χάρις Κατάκη μετατρέπει με καινοτόμο τρόπο τη μοναδική συνθετική συστημική θεραπευτική της προσέγγιση σε μυθιστόρημα. Οι αναγνώστες, όπως και οι θεραπευόμενοι, ανακαλύπτουν ότι η θεραπευτική προσέγγισή της είναι πράγματι σύγχρονη, απόλυτα ταιριαστή στις προκλήσεις και τη ρευστότητα της σημερινής ζωής, όπου οι άνθρωποι αντιμετωπίζουν τα ερωτήματα «ποιος είμαι, που πάω και γιατί». Όπως το ήμερο φίδι, συνειδητοποιούν in vivo ότι μπορούν να αλλάξουν το δέρμα τους και να ανανεώσουν τις ζωές τους.

Μερικά μόλις βήματα από το ορόσημο του 2000, εφοδιασμένοι με μια αλήθεια που τοποθετεί την ευθύνη για το μέλλον στα χέρια μας, συνειδητοποιούμε ότι δεν υπάρχουν αναλλοίωτες, a priori αντικειμενικές αλήθειες που καθορίζουν τη μοίρα μας, αλλά μόνο οι εναλλασσόμενες και συνεχώς αναθεωρούμενες αντιλήψεις και πεποιθήσεις που εμείς οι ίδιοι κατασκευάζουμε, στη συνέχεια τις απορρίπτουμε και τις αναδημιουργούμε μέσα από βιωμένες εμπειρίες. Το αγωνιώδες ψάξιμο σιγά-σιγά κορυφώνεται καθώς διαισθανόμαστε ότι στα γνώριμα μονοπάτια δεν θα βρούμε το χάρτη και την πυξίδα που απεγνωσμένα αναζητάμε. Διαισθανόμαστε ότι τα προβλήματα, τα συμπτώματα –σωματικά, ψυχολογικά και κοινωνικά- δεν οφείλονται σε δική μας ανικανότητα, ατυχία ή κάποιου είδους περιστασιακή εμπλοκή, αλλά αποτελούν μέρος της γενικότερης ασάφειας που επικρατεί. Διαισθανόμαστε ότι είναι πλέον θέμα επιβίωσης να βρούμε τρόπο να καλλιεργήσουμε τον εσωτερικό μας κόσμο, για να κατανοούμε τι γίνεται μέσα μας και γύρω μας, έτσι ώστε να είμαστε σε θέση να ενεργούμε αποτελεσματικά και κυρίως να αισθανόμαστε ότι η ζωή έχει νόημα.

Ζωντανεμένο από την αυθεντία του Μονί Ελκαϊμ, χρωματισμένο με πολυάριθμες διηγήσεις περιστατικών, το βιβλίο αυτό εγκαινιάζει μια ενδιαφέρουσα ανανέωση της συστημικής θεραπείας. Βασισμένος στις έρευνες του H. von Foerster Η δεύτερη κυβερνητική και του I. Prigogine Τα εκτός ισορροπίας συστήματα, ο Μονί Ελκαϊμ δεν στέκεται μόνο στον τρόπο με τον οποίο ο θεραπευτής τοποθετείται στο κέντρο του θεραπευτικού συστήματος, αλλά επίσης και πάνω στις συνηχήσεις και τις συναρμογές που δημιουργεί το ίδιο το σύστημα. Η επέμβαση του θεραπευτή δεν πραγματώνεται μόνο με την αναζήτηση μιας «αλήθειας» του συστήματος ή των μελών που το απαρτίζουν, αλλά με το πλάτεμα του πεδίου των δυνατοτήτων τους. Έτσι, η θεραπεία δεν εξελίσσεται πια στο κέντρο ενός μοναδικού σύμπαντος, αλλά στην τομή όπου συναντάται «ο χάρτης του κόσμου» πολλών όσο και διαφορετικών ανθρώπων.

«Ο Frank Pittman, ψυχίατρος και θεραπευτής οικογένειας, με αισιόδοξο πραγματισμό και συχνά με χιουμοριστικό ύφος, επισημαίνει μια σειρά αντιφάσεων του πολιτισμού μας σχετικά με αυτά που στερεότυπα θεωρούνται χαρακτηριστικά στοιχεία της ανδρικής ταυτότητας…[Ο συγγραφέας] ευρηματικά συνυφαίνει τη θεωρία με την παρατήρηση και το προσωπικό βίωμα, και πετυχαίνει να αποτυπώσει τα αναδυόμενα εκείνα στοιχεία που συνθέτουν τους προβληματισμούς του σύγχρονου άνδρα στις αναζητήσεις του για μια νέα ταυτότητα».

Το βιβλίο Οικογένειες και Οικογενειακή Θεραπεία είναι αναμφισβήτητα το πιο σημαντικό έργο στο χώρο της οικογενειακής θεραπείας. Είναι ένα εγχειρίδιο ορόσημο, που θα διευκολύνει σε μεγάλο βαθμό το έργο του δασκάλου της οικογενειακής θεραπείας και θεωρίας, αλλά και ένα εξαιρετικό βοήθημα για το σπουδαστή που εκπαιδεύεται στην οικογενειακή θεραπεία –ένα βιβλίο που θα τον ανταμείψει σε πολλά επίπεδα… Ο Minuchin σε αυτό το εύληπτο και συναρπαστικό βιβλίο έχει συνδέσει τις πιο περίπλοκες θεωρητικές προσεγγίσεις, παρουσιάζοντάς τες με έναν απλό και άμεσο τρόπο μέσα από τα διάφορα παραδείγματα που παραθέτει, επιτυγχάνοντας έτσι μια δημιουργική σύνθεση. Κατά την άποψη του κριτικού Robert A. Ravich, το έργο αυτό αποτελεί σταθμό στο χώρο της οικογενειακής θεραπείας, ίσως για μια ακόμα γενιά…

«Να καταλάβεις ότι όπως σε είχαν πλάσει κι όπως είχε διαμορφωθεί η κατάσταση γύρω σου, δεν μπορούσες να φερθείς διαφορετικά», τονίζει η Βιρτζίνια Σατίρ σε τούτο το πολύτιμο βιβλίο, όπου διδάσκει την κατανόηση και τη συμφιλίωση με τον εαυτό και τους άλλους και που από την έγνοιά της για την οικογένεια και τις ανθρώπινες σχέσεις αναγκάστηκε να το γράψει απλά κι ανάλαφρα, ενώ συμπυκνώνει πείρα και σοφία από σαράντα χρόνια δουλειάς και έρευνας στην οικογενειακή θεραπεία. Το «Πλάθοντας Ανθρώπους», από την πρώτη του κιόλας έκδοση, πουλήθηκε σε 700.000 αντίτυπα και τυπώθηκε σε δώδεκα γλώσσες, ακόμη και ιαπωνικά και κινέζικα και στη γραφή Μπράιγ για τυφλούς. Σ’αυτό το βιβλίο η Βιρτζίνια Σατίρ, παγκόσμια αναγνωρισμένη αυθεντία της ψυχοθεραπευτικής, καταπιάνεται με βασικά θέματα της διάπλασης του ατόμου, των ανθρώπινων σχέσεων και του κύκλου της ζωής, όπως Αυτεκτίμητη, Επικοινωνία (τρία κεφάλαια), Οι Κανόνες Σου στη Ζωή κ.α.

… Σκέφτομαι πόσο τυχεροί είμαστε εμείς οι θεραπευτές. Συναντιόμαστε με ανθρώπους και μιλάμε για εμάς, για όλους μας, για την ύπαρξη, τη ζωή, το θάνατο, τη χαρά και τους φόβους μας. Ζούμε διαρκώς μέσα σε μια διαδικασία μύησης, όπου θεραπευτής και θεραπευόμενος καλούνται να αυτενεργήσουν για την κατανόηση του εαυτού τους και του άλλου, προκειμένου να βαδίσουν το δρόμο της ηθικής τους αυτογνωσίας…

Ελένη Νίνα

Εννιά συστημικοί ψυχοθεραπευτές παρουσιάζουν τον τρόπο με τον οποίο βοήθησαν άτομα και οικογένειες να αντιμετωπίσουν τα προβλήματά τους και να ζήσουν μια γεμάτη νόημα και ουσία ζωή. Οι αφηγήσεις τους αποτελούν ένα άμεσο και αυθεντικό «ντοκουμέντο» της θεραπευτικής διαδικασίας –το οποίο δεν επικεντρώνεται αποκλειστικά στο θεραπευόμενο, αλλά μιλά και για το θεραπευτή και, φυσικά, για τη μεταξύ τους σχέση.

Αποτελώντας τη φυσική συνέχεια του τόμου Με γόμα και καθρέφτη, το βιβλίο πιάνει το νήμα των αφηγήσεων συστημικής ψυχοθεραπείας από εκεί που σταμάτησε το προηγούμενο. τα θέματά του, διατυπωμένα με άμεσο, αυθεντικό και κατανοητό τρόπο, αγγίζουν την επικαιρότητα: σύγχρονες μορφές συμβίωσης της μετανεωτερικής εποχής, διαγενεολογικές επιπτώσεις της βίας και των τραυματικών εμπειριών, οικογενειακή θεραπεία και χρήση ουσιών, ψυχοθεραπεία και πνευματικότητα, ψυχοθεραπεία με δικαστική εντολή…Ένα σημαντικό βιβλίο που αναδεικνύει τις δυσκολίες και τους προβληματισμούς των εμπλεκόμενων – θεραπευόμενων και επαγγελματιών ψυχικής υγείας – στη θεραπευτική διαδικασία.

Το γενεόγραμμα είναι η απεικόνιση ενός οικογενειακού δέντρου, όπου αναγράφονται πληροφορίες σχετικά με τα μέλη της οικογένειας και τις σχέσεις τους για χρονικό διάστημα τουλάχιστον τριών γενεών, έτσι όπως το αντιλαμβάνονται και το βιώνουν ένα ή περισσότερα μέλη της οικογένειας. Συνιστά, λοιπόν, ένα χάρτη από τον οποίο ο ειδικός μπορεί ανά πάσα στιγμή να αντλήσει πληροφορίες σχετικά με την οικογένεια που χαρτογραφείται.

Το γενεόγραμμα, μέσω της καταγραφής προσωπικών αφηγήσεων και της γενικότερης πληροφόρησης που παρέχει, δεν αποτελεί μόνο σημαντικό μέσο θεραπευτικής παρέμβασης στον τομέα της ψυχολογίας, αλλά είναι εξίσου χρήσιμο και στο χώρο της κοινωνικής ανθρωπολογίας και της κοινωνιολογίας.

Κεντρικός άξονας της εργασίας είναι η θέση του συγγραφέα ότι οι διεργασίες που οδήγησαν στο σύγχρονο κοινωνικό κορεσμό είχαν ως αποτέλεσμα την ανατροπή των βασικών στοιχείων πάνω στα οποία στηριζόταν η διαμόρφωση της ταυτότητας σε προηγούμενες φάσεις – τη «ρομαντική» αντίληψη του εαυτού που κληρονομήσαμε από τον περασμένο αιώνα και τη μοντέρνα, η οποία σφυρηλατήθηκε μέσα από τον αγώνα και το όραμα για μια σταθερή ευημερία και μια συνεχή πρόοδο

Το βασικό και προκλητικό μήνυμα του βιβλίου είναι ότι η οικογένεια -το φυτώριο και το καταφύγιό μας- που προσφέρει τα εφόδια και τις κατάλληλες συνθήκες για τη βιολογική και ψυχοκοινωνική επιβίωση και ανάπτυξη των μελών της, γίνεται ένας επικίνδυνος, βασανιστικός χώρος που, αντί να δίνει χαρά, προστασία, υποστήριξη, κατανόηση και ζεστασιά, προκαλεί συναισθήματα θυμού, ενοχών, και συχνά αβάσταχτου πόνου.
Ο τίτλος της αγγλικής έκδοσης, «Families and How to Survive Them» [Οικογένειες και πώς να επιβιώνετε μέσα σ’ αυτές], συμπυκνώνει αυτή την αγωνία που κατατρέχει το σύγχρονο άνθρωπο, ο οποίος έχει αρχίσει πια να συνειδητοποιεί ότι για να γλιτώσει από τους μύριους κινδύνους μέσα στην ταραγμένη θάλασσα της οικογένειας χρειάζεται να κατανοήσει τη θέση και το ρόλο του στο πλέγμα των οικογενειακών σχέσεων, να αποδεχθεί τόσο τα δικά του συναισθήματα όσο και των άλλων, να μάθει να τα εκφράζει και να τα ελέγχει.

Δύο αναγνωρισμένοι διεθνώς οικογενειακοί θεραπευτές, ο Αύγουστος Νάπιερ και ο Καρλ Χουίτεκερ, σας καλούν στο γραφείο τους για να παρακολουθήσετε τη θεραπευτική περιπέτεια των Μπράις. Πρόκειται για μια συνηθισμένη οικογένεια που αποτελείται από τον πατέρα Ντέιβιντ, δικηγόρο, την Κάρολιν, νοικοκυρά, αποξενωμένη από τον άντρα της, εξοργισμένη με τα παιδιά τους, την Κλώντια, επαναστατημένη έφηβο στα πρόθυρα της αυτοκτονίας, τον νεαρό Ντόναλντ, – «καλή είναι η οικογένειά μου, δε λέω, μόνο που… έχει τα χάλια της!»- και τη Λώρα, έξι χρονών, που καταλαβαίνει περισσότερα από τους μεγάλους.
Η οικογένεια σπαράζεται από ακατανόητες γι’ αυτή δυνάμεις, που μολαταύτα είναι πολύ συνηθισμένες και απειλούν με διάλυση πολλές οικογένειες σήμερα.
Οι θεραπευτές συμβουλεύουν και καθοδηγούν για την ανακάλυψη του κρυμμένου εχθρού και την εξουδετέρωσή του. Και, συχνά, ύστερα από μερικές συγκλονιστικές σκηνές του οικογενειακού δράματος, κλείνουν για μια στιγμή την αυλαία, για να μας εξηγήσουν επιστημονικά, μα απλά, καταστάσεις, διεργασίες και αντιδράσεις, αλλά και τους λόγους για την ανεπάρκεια της παλιάς, καθιερωμένης ψυχαναλυτικής θεραπευτικής μεθόδου.

Το βιβλίο αυτό, ένα από τα σημαντικότερα έργα που έχουν γραφτεί τα τελευταία χρόνια, παρουσιάζει σε εύληπτη και προσιτή μορφή τα βασικά στοιχεία της επιστημονικής επανάστασης που συνταράσσει σήμερα το σύνολο των ανθρωπιστικών επιστημών, την Ψυχολογία, την Κοινωνιολογία, την Ανθρωπολογία, τη Σημειολογία κ.λπ. Στόχος της ελληνικής έκδοσης είναι να παρουσιαστούν εν συντομία τα βασικά στοιχεία της επιστημονικής αυτής επανάστασης, της οποίας ο Jerome Bruner είναι ένας από τους βασικούς εκπροσώπους.

Αυτό το βιβλίο αντανακλά το μακρόχρονο ενδιαφέρον μου για τις προτάσεις και τις συνέπειες των εναλλακτικών ερευνητικών μεθόδων στις ανθρωπιστικές επιστήμες. Η συνέντευξη κατέχει μια εξέχουσα θέση ανάμεσα στις ερευνητικές μεθόδους που χρησιμοποιούνται στις κοινωνικές επιστήμες και στις επιστήμες της συμπεριφοράς. Σ’ αυτό το βιβλίο εξετάζονται οι σύγχρονες απόψεις και πρακτικές της διαδικασίας της συνέντευξης και εξάγεται το συμπέρασμα ότι αντικατοπτρίζουν μια περιορισμένη αντίληψη της όλης διαδικασίας, μια και αυτή η οπτική επισκιάζει την ουσία της -ότι δηλαδή πρόκειται για μια συγκεκριμένη περίπτωση δυο ανθρώπων που μιλούν ο ένας στον άλλο- και υπονομεύει τη δυνατότητα και την ιδιαίτερη συμβολή της διαδικασίας της συνέντευξης στη θεωρητική κατανόηση της ανθρώπινης δραστηριότητας και εμπειρίας. (. . .) Η κεντρική πρόταση είναι ότι η συνέντευξη είναι μια μορφή συνομιλίας. Η συνέντευξη αποτελεί το σύνθετο προϊόν του τρόπου και του περιεχομένου της συνομιλίας μεταξύ ενός συνεντευκτή (. . .) και ενός ερωτώμενου

Βιβλίο-ορόσημο στο χώρο της επιστημονικής σκέψης, η «Τάξη μέσα από το χάος» αποτέλεσε το έναυσμα για την επανεξέταση της ίδιας της επιστήμης, των στόχων, των μεθόδων, της φιλοσφοφίας και κοσμοθεωρίας της. Ο βραβευμένος με το Νόμπελ Χημείας 1977 Ίλυα Πριγκοζίν, σε συνεργασία με την Ιζαμπέλ Στέντζερς, αμφισβητώντας με πρωτότυπα επιχειρήματα το νευτονικό πρότυπο, καταδεικνύει ότι στο μεγαλύτερο μέρος της η πραγματικότητα χαρακτηρίζεται από αταξία, ανομοιότητα και μη γραμμικές σχέσεις. Συνεπώς, τα βιολογικά και τα κοινωνικά συστήματα είναι ανοιχτά και κάθε προσπάθεια να μελετηθούν με όρους μηχανιστικούς είναι καταδικασμένη σε αποτυχία. Η οξυδερκής όσο και προκλητική αυτή σκέψη επανατοποθετεί την επιστήμη και την ανθρωπότητα σ’ έναν κόσμο αν-ισορροπίας, εξυπηρετώντας μια σπουδαία λειτουργία: «μας βοηθά» να δημιουργήσουμε νέα τάξη.

Ενδιαφέρεστε για τα βιβλία της σειράς μας;

Ορισμένοι από τους παραπάνω τίτλους βιβλίων βρίσκονται προς διάθεση από το Εργαστήριο Διερεύνησης Ανθρώπινων Σχέσεων!

ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΗΣΤΕ ΜΑΖΙ ΜΑΣ